در جست و جوى شادى

طفلی به نام شادی، دیری است گم شده است

با چشم‌های روشن براق

با گیسویی بلند به بالای آرزو

هر کس ازو نشانی دارد ما را کند خبر

این هم نشان ما:

یکسوخلیجفارس

سوی دگر خزر

(م. سرشک)

مبانى نظرى:

شادى یک آرمان جامع و یک هدف اساسی از وجود انسان است، به این دليل، سازمان بهداشت جهانی به طور فزاینده ای بر شادی به عنوان یک بخش مهم از سلامتی تأکید دارد.  شادكامى یک تجربه لذت بخش و راضی کننده است یا یک حالت خوب است که با احساساتی از رضایت تا سرخوشى مشخص می شود.  شادی مى تواند باعث ایجاد خلق و خوی دلپذیر ، احساسات مثبت ، بهزیستی و نگرش مثبت نسبت به خود و دیگران شود.

شادكامى و روابط اجتماعی:

روابط نزدیک برای افراد در طول زندگی مهم است. پژوهش هاى علمى تأیید كرده است كه روابط اجتماعی از ديرباز یكی از قوی ترین و مهمترین پیش بینی كننده های خوشبختی تلقی می شود.  البته مى توان گفت نه تنها تعريف شادكامى يا كامروايى ساده نيست بلكه ارتباط آن با روابط اجتماعى براى همگان يكسان نيست، به عبارت ديگر معیار خوشبختی برای همه ثابت نیست. نقش روابط اجتماعى در شادكامى را می توان در احساس امنیت، دلبستگی ، حمایت اجتماعی و و ايجاد اعتماد به نفس دانست،از همين روست كه در طه همه گيرى جهانى كرونا، كاهش روابط اجتماعى يكى از دلايل افزونى افسردگى و اضطراب است.  البته بايد توجه داشت که تیپ شخصیتی و نوع نگاه به روابط بين فردى در ميزان رضايت و خرسندى از اين روابط ودر نتيجه احساس خوشبختی  حاصل از آن تاثير چشمگيرى دارد، به نحوى كه برخى از روابط بين فردى خوشحال مى شىنو و براى برخى تاثير اين روابط منفى است. طبق نظریه دلبستگی، اعتقاد بر این است که تعامل با كسانى كه به آنان دلبستگی داريم، با انتقال احساس ایمنی و امنیت ، پریشانی را برطرف می کند و احساسات مثبتی مانند تسکین ، عشق و سپاس را بر مى انگيزد.  با تعاملات مثبت مکرر، احساس امنیت و دلبستگی به تدریج در ذهن فرد با خاطرات تجربیات و احساسات مثبت آميخته می شود.

شادكامى و آزادی:

رابطه آزادی و شادكامى کاملاً مثبت است.  آزادی ممکن است به عنوان آزادى عمل تعریف شود به اين معنا كه مردم بتوانند طبق میل خودشان رفتار کنند.  اما مهم است که بگوییم ، آزادی وقتی با هنجارها و مقررات اجتماعی همراه شود ، به سعادت بیشتری منجر می شود.  در برخی موارد دیده می شود که یک انتخاب عاقلانه منجر به شادكامى بسیار بیشتری می شود تا يك تصمیم گیری در پی لذت جسمی و کوتاه مدت.  بنابراین می توان گفت که ، یک آزادی خردمندانه می تواند شادی طولانی مدت را تضمین کند و بنابراین بسیار ارزشمندتر از لذت کوتاه مدت است.  در این باره بنیامین فرانکلین (١٨١٨) ، یکی از طرفداران بزرگ آزادی ، گفته است  "آنها که می توانند از آزادی اساسی دست بکشند تا کمی امنيتى موقتی کسب کنند ، نه شايسته آزادی اند و نه سزاوار امنيت".  از اين بیان بنیامین فرانکلین می توان برداشت كرد که دستيابى به آزادى معناى واقعى كلمه  می تواند خرسندى و شادی بیشتری را در جامعه براى فرد ايجاد کند.

سلامت روان شما بیش از آنچه تصور کنید بر سلامت کلی شما تأثیر می گذارد.  وقتی استرس دارید ، عصبانی هستید یا غمگین هستید ، بدن شما نیز رنج می برد. اين رنج ممكن است خود را به شکل مشکلات گوارشی، سردرد، کمردرد، مشكات جنسى یا علائم جسمی ديگر نشان دهد.

 اکثر افرادی که در مشاوره با آنها صحبت می کنم می خواهند آرامش خود را بهبود بخشند و شادكامى را در زندگى افزایش دهند، اما دستيابى به اين هدف برايشان آسان نيست.  اگر چه عوامل اجتماعى بر سلامت به طور كلى و از جمله بر سلامت روان و احساس شادى موثرند، اما به راحتی می توان در دام این تفکر افتاد که مشکلات ما کاملاً خارج از کنترل ما یا ناشی از افراد دیگر هستند.  گاه با تغییراتى در رفتار خود و ایجاد عادت های جدید، بسیاری از ناراحتى هاى ما شروع به بهبود مى کنند.  وقتی شاد و در آرامش هستید، بدن احساس بهتری می کند و شما می توانید با روش های موثرتری به چالش هاى زندگى پاسخ دهید. تحقیقات زیادی تاثير مشاوره، روان درمانی و تغییر سبک زندگی را در ايجاد شادكامى نشان داده است. به چند نكته در اين مختصر اشاره مى كنم.

دو نكته از بهداشت جسمى براى شادكامى شما:

١- ورزش كنيد.

وقتی در بدن خود احساس قدرت می کنید، در ذهن خود نیز احساس قدرت می کنید. مطالعات متعددی ورزش منظم را با بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب مرتبط دانسته اند. در حقیقت ، ورزش به کار صحیح مواد شیمیایی مغز کمک می کند.  من به خصوص پياده روى و دويدن در طبيعت را  دست كم سه تا پنج بار در هفته توصيه مى كنم..  قرار دادن ورزش در برنامه روزانه می تواند به بالا بردن روحیه، کاهش اضطراب، افزایش اعتماد به نفس، کاهش تفکرات منفی و بهبود خواب کمک کند.  به علاوه ، ورزش یکی از بهترین راه هاى به تاخير انداختن پیری است.  هنگام ورزش ، بدن به طور مداوم اکسیژن بيشترى دريافت می کند و اين امر در جلوگیری از عوارض  پیری موثر است.

٢- خواب كافى داشته باشيد.

مغز شما براى درست كار كردن باید بخوابد تا به اين ترتیب بازسازی شده و فعاليت شيميايى سالمى براى آرامش و خوشحالى از سر بگيرد. خوب نخوابيدن می تواند در ایجاد و يا تشديد مشکلات بهداشت روان تاثير داشته باشد .

 کار با یک درمانگر می تواند به شما کمک کند تکنیک های موثری را برای بهداشت خواب، آرام کردن ذهن و ريلكس كردن بدن خود، و داشتن خواب خوب در پايان يك روز شلوغ یاد بگیرید.

دو نكته از بهداشت روان براى شادكامى شما:

١- خوددارى از پيش داورى و نتیجه گیری زودرس:

من در تجربه ٣٠ سال مشاوره با زوج ها دريافته ام که این امر منجر به اختلافات و حتى طلاق های زیادی بين همسران می شود. همه در مورد درك خواسته، رفتار و قصد همسرشان بسیار سريع و مطمئن عمل می کنند و اغلب به سرعت به نتیجه اى نادرست می رسند.  یکی از سوالات مورد علاقه من در زوج درمانی این است که "آیا شما هرگز از همسر يا پارتنرتان سوال کرده اید که آیا برداشت شما، همان چیزی است که او فکر می کرد، منظورش بود، يا مى خواست؟"  افراد به طور کلی پیش فرض های خود را بررسی نمی کنند و بسيارى اوقات برداشتى اشتباه دارند.

٢- خوددارى از شخصی كردن موضوعات:

واکنش اکثر افراد به شما مرتبط با شخصيت آنهاست، نه شما.  به عنوان مثال ، اگر رئیس شما بداخلاق و پرتوقع است، وقتى به كار شما اعتراض مى كند به احتمال زیاد اين  به سبک شخصیت او مربوط است تا عملکرد کاری شما.  اگر آن را شخصی بگیرید ، احتمالاً احساس عصبانیت ، اضطراب یا افسردگی خواهید داشت و از دست خودتان ناراحت مى شويد.  در حالى كه اگر اين موضوع را به عامل واقعى آن يعنى یک شخصیت خاص و یک سبک ارتباطی مرتبط كنيد، می توانید روی یادگیری روشهای موثر کار با این نوع افراد تمرکز کنید.